Hatırlarsanız bloğumuzda daha önce yayınlanan bir makalede veri görselleştirme ile ellerindeki anlaşılmaz veriyi anlaşılır hale getiren ve bu sayede kanser tedavisinde yeni bir buluş yapan bir enstitüden bahsetmiştik. Büyük veri üzerinde yapılan görselleştirmeler elbette sadece sağlık sektöründe kullanılmıyor. Bunun en güzel örneklerinden birisi Finlandiya’da yaşandı. Helsinki’de faaliyet gösteren bir otobüs firması büyük veriyi kullanarak benzinden tasarruf etti, sürücü başarımını artırdı ve para tasarrufu sağladı.
Finlandiya menşeili Helsingin Bussiliikenne Oy firması, Microsoft BI ürününü kullanarak operasyonel verisini iş kararları alma, yakıt tasarrufu ve müşteri memnuniyeti konularında ilerleme kaydetmek için çözümleme kararı aldı. CGI firması tarafından geliştirilen bir veri ambarı çözümü kullanan firma, SQL Server, Sharepoint, Office ve Power Map gibi Microsoft ürünlerini de çözümleme sürecinde kullanmış. Bu sayede Finlandiya’lı firma trafik verisini, sürücü başarımını ve benzin kullanımını takip etme olanağı yakaladı. Uygulamanın ilk iki senesinde firma, sürücülerin daha dikkatli olması ve bakımların iyileştirilmesi sayesinde yakıt maliyetlerini %5 düşürerek yaptığı yatırımın geri dönüşünü aldı. Yılda 12 milyon litre benzin kullanılan bir sektör ve Amerika’ya oranla benzini üç kat daha pahalıya kullanan bir ülke için bu tasarruf, hiç de yabana atılacak bir durum değildi. Ayrıca sistemin kullanılmaya başlanmasından sonra müşteri memnuniyetinde de %7 oranında artış sağlanmıştı.
Mayıs 2013’te firma operasyonel başarımını gerek tüm sistem çapında gerekse sürücü temelli olarak görselleştirmek amacıyla sisteme Power Map uygulamasını ekledi. Veriyi harita üzerinde görselleştirmek firmaya hangi rotada daha fazla gecikme ve arıza olduğunu ayrıca trafik kazaları ve müşteri geri dönüşlerinden gelen verinin bireysel sürücü başarımlarıyla ilişkilendirilebilmesi olanağını verdi. Yöneticiler haritalanmış veri eşliğinde sürücülerle mülakatlar yaparak başarım oranlarını daha rahat gözden geçirme şanına eriştiler ve geliştirme yollarını belirlediler. Power Map üzerinden gerçekleştirilen görselleştirmeler aynı zamanda yöneticilere maliyet ya da başarım sorunlarına katkı sağlayan bileşenleri daha çabuk anlama ve uzun dönem kararlarını daha sağlam alma rahatlığı sağladı.
“Piyasada hâlihazırda filo takip sistemleri bulunuyor, fakat bunlar sadece araçlardaki sorunları takip edebiliyor” diyor Helsingin Bussiliikenne Oy firmasının teknik müdürü Michael Andersson. Andersson sözlerine “Veri ambarı çözümümüz tüm otobüslerimiz ve hatlarımızdan gelen veriyi birleştirebiliyor ki bu da bizim verinin herhangi bir noktasına göz atarak sorunları anlamamızı kolaylaştırıyor ve dolayısıyla çözmemize yardımcı oluyor” diyerek devam etti.
Helsingin Bussiliikenne Oy, yapılan kamu ihalesi aracılığıyla şehrin taşıma hatlarını almak için rekabet halinde. Öncelikle yedi yıllık bir sözleşme yapmaya hak kazanıldı, sözleşme şartlarında bu yedi yıllık süreç içinde fiyatlarda artış yapılması yasaklanmıştı. Bu durum herhangi yeni gelir hedefinin ya da beklenmedik masrafların maliyetleri azaltarak karşılanması anlamına geliyordu. Firma, mali ve operasyonel verisini çözümlemek için bir veri ambarı sistemi kurdu, bu kurulumla aynı zamanda, otobüs filosuna coğrafi konum, yavaşlama ya da hızlanma ve benzin tüketimi gibi başarım verilerini gerçek zamanlı olarak yakalayabilen algılayıcılar taktı. CGI ile yapılan çalışmada, firma toplanan devasa veriyi birleştirmek için Microsoft ürünlerini kullandı. Kullanılan çözümleme ve görselleştirme araçları sayesinde firma, zamanla tüm filo operasyonlarındaki ince detayları yakalama şansına erişti.
Firmanın ani fren yapılan yerleri tespit ettiği haritadan bir örnek.
Yazının başında da belirttiğimiz üzere firma yaptığı bu uygulamadan yakıt masraflarından müşteri memnuniyetine kadar gözle görülür yararlar sağladı. Firma ileride bu verilerinden yola çıkarak, yaşanacak trafik kazalarında sürücünün kaza anında hareket halinde olup olmadığı ya da frene basıp basmadığı gibi ince ayrıntılarını görebilmeyi amaçlıyor.
Görüldüğü gibi büyük veri eğer doğru şekilde çözümlenebilirse her türlü sektörde başarının ya da kazancın anahtarı olabilecek gizli bir güce sahip. Bu gizli gücü ortaya çıkartarak yararlı hale getirmek büyük veri uygulamalarını şekillendirecek uzmanlara kalıyor. Eminiz ileride bu hikâyeye benzer örnekler artarak devam edecektir.
Kaynak: http://www.microsoft.com/en-us/news/press/2014/apr14/04-22helsinkibuspr.aspx