Daha önceki yazılarda, proje yönetiminin kabul görmüş bir meslek olmamasına rağmen, iş dünyasının daha fazla insana bu sektörde ihtiyaç duyduğunun açık olması nedeniyle, yeni başlayanları nasıl proje yöneticisi olmaya özendirebileceğimizi tartışmıştım. Bu disipline kendi gidiş yolum olağandışıydı: Bir otomotiv şirketinde mühendis olarak çalışıyordum ve birisi bana geldi ve “bir proje yöneticisi işi var, ilgilenir misiniz?” dedi. Proje yöneticisinin ne olduğunu ya da ne yaptığını bilmiyordum , bu fırsatı değerlendirmek için tek kriterim ise "daha fazla para kazacak mıyım?"idi.
Muhtemelen yeni bir pozisyonu kabul ederken, tek önceliği pozisyonun daha fazla para kazandırması olan ilk insan değilimdir, muhtemelen sonuncu da olmayacağım. Ancak, proje yöneticilerinin becerileri gittikçe daha fazla talep görmeye başlaması ve sektörün önemiyle itibarının artması nedeniyle bu mesleğe yönelecek olanlara bazı tavsiyelerim var.
Bu mesleği seçmek için tavsiyelerim şunlar;
- Projenin ne olduğunu anlayın. Bir proje firmaya değişiklikler getirir, bu nedenle proje yöneticisi bunda etkili olabilecek tüm yönleri bir araya getirmelidir. Neyin peşinde olduğunuzu bilmeniz gerekir.
- Projenin ne olmadığını anlayın. Proje, her günkü operasyonlardan (‘olağan işler’ diye tabi edilen) farklıdır. Süren ve tekrar edenlerin aksine sonlu ve çoğunlukla dönüşümseldir. Beklentileriniz en başından beri yanlış bilgilere göre şekillendiği için farkı iyice anlamalısınız.
- Gerekli beceriler üzerine düşünüp taşının. Bir dizi sunum ve seminer’de, subayların askeri görevlerini bıraktıklarında iş bulmalarına yardımcı olan bir hayır kurumu olan Subaylar Derneği'ni (Officers Association ) destekledim. Onlara önerdiğim şey orduda edindikleri becerileri bir proje yöneticisi olmak yönünde nasıl kullanacaklarını kafa yormalarıydı. Örneğin planlama, organizasyon becerileri, liderlik, müzakere, problem çözme, risk yönetimi, iletişim, paydaş katılımı, hem subayların hem de proje yöneticilerinin kilit özellikleridir.
- Bir hedef belirleyin. Proje yöneticisi olmayı bir hedef olarak önünüze koyun ve bu doğrultuda çabalayın. Örneğin kendinize şunu söyleyin; “İki yıl içerisinde bir projenin tüm sorumluluğu üstlenmek istiyorum”. Hem hedefleriniz olsun hem de gerçekçi olun. Fazlasıyla optimistik hedefler koymanız onlara ulaşmanızı zorlaştırır ve ilerlemeniz beklenenden yavaş olursa bu sizi demotive edecektir. Bunu kişisel gelişim planınıza ekleyin, böylece hedefinize yönelik ilerlemenizi sürdürebilirsiniz.
- Tecrübe Edinin. İlk günden itibaren bir proje yönetimi görevine ulaşmayı beklemeyin. Projelerin nasıl yürüdüğünü görmek için bir proje ekibinin parçası olarak çalışma deneyimini kazanın ve daha deneyimli meslektaşlarınızdan bilgi edinin. Bir orkestrada doğrudan ilk kemancı olmayı bekleyebilir misiniz? Farklı proje türlerinde bol miktarda çeşitlilik edinin. Tüm deneyimleri birer öğrenme fırsatı olarak görmelisiniz.
- İyi bir mentor bulun. Size mentorluk yapabilecek birini bulun. Bu, işinizi öğrenirken cevaplara, tavsiyelere ve rehberliğe ihtiyaç duyacağınız için önemli. İyi bir mentor ilham verir, kötü bir mentor sizi yolunuzdan döndürür.
- Kendi liyakatınızı yaratın. Proje yöneticiliği görevini yürütürken ihtiyaç duyacağınız becerileri belirleyin. Yalnızca proje yöneticiliği becerileri değil (planlama, süreçler gibi), fakat aynı zamanda yazılım becerileri, ticari zeka, stratejik kavrama, iletişim, liderlik ve ortak çalışmaya dayalı beceriler de gerekli. Eğitim buna yönelik bilinen bir yöntemdir, ancak literatürü ve online/sosyal medya gibi zengin içerikli bilgi kaynaklarını da ihmal etmeyin.
- Liyakatınızı güncel tutun. Proje yönetiminin kendisi nasıl dgelişiyorsa siz de öyle olmalısınız. “Sürekli Kişisel Gelişim” (CPD), proje yönetiminin olmazsa olmaz bir bileşenidir. CPD programına kaydolmadıysanız, bu adresi ziyaret edin: apm.org.uk/CPD
- Proje yöneticisi olmayı meslek olarak kabul edin. Yukarıda da bahsettiğim gibi, dünyanın proje yöneticiliğine bakışı “günlük işlerin yanında bir uğraş” olmaktan “meslek veya kariyer tercihi” olmaya doğru ilerliyor. Eğer bir proje yöneticisi olmak istiyorsanız, bu mesleği ciddiye alın.
- Asla pes etmeyin. Fırsat doğrudan kapınızı çalmasa da pes etmeyin. Proje yöneticisi olarak başvurduysanız ve bu kez kabul edilmediyseniz de pes etmeyin.
Öyleyse, 1990'da proje yönetimi hakkında şu anda bildiklerimi bilseydim, kariyer tercihimi bir proje yöneticisi olmaktan yana ortaya koyar mıydım? Kesinlikle!
Değişimin hızı asla kesilmeyecek ve yetkin proje yöneticilerine olan ihtiyaç bunun sonucu olarak daima artacaktır. Proje yönetiminde kariyeriniz için adım atmanın ve ilerlemenin tam zamanı. Dahası, bu yüzden proje yönetiminin başlı başına bir meslek olduğu kabul edildi ve bir gün, Proje yöneticiliğinin sadece pasaport başvurularında yer almakla kalmayıp kariyer anketlerinde yer alacağından ve “kabul görmüş bir meslek” olacağından oldukça ümitliyim. Kim bilir belki siz de bir gün kursalarımızdan birinde yer alırsınız.
