Bulut bilişim (cloud computing), daha hızlı yenilik, daha esnek kaynaklar ve ölçeklenebilir ekonomi modelleri sağlamak amacıyla sunucular, depolama, veritabanları, ağ iletişimi, yazılım, analitik ve zeka dahil olmak üzere bilgi işlem hizmetlerinin internet ("bulut") üzerinden sunulmasıdır.
Firmalar, kendilerine ait veri merkezleri ya da bilişim altyapıları kurmak yerine, bulut hizmet sağlayıcılarından uygulama, depolama ve veritabanı gibi hizmetler satın alabilirler. Bu sayede firmaların bu teknolojiden faydalanmak için ayırdıkları bütçe düşecek, daha az IT çalışanına ihtiyaç duyarak yalnızca aldıkları hizmetin bedelini ödeyecekleri avantajlı bir model kurulmuş oluyor.
Bulut bilişim sistemlerine dair detaylı bilgiler paylaşacağımız bu blog yazımızın sonunda konuyla ilgili eğitimlerimizin içeriklerini de bulacaksınız.
Bulut bilişim uzmanı nedir?
Bulut bilişim uzmanı, bir kuruluşun dosya depolama işleri ve sunucular gibi fiziksel bilgi teknolojisi etkinliklerini sanal ortamlara taşıma işini üstlenen IT çalışanıdır. Bulut bilişim uzmanları, çalıştıkları şirketin sanal ortamlarını ve bulut ağ ve yapılarını geliştirmek ve sürdürmek alanlarında da görev alırlar. Çoğunlukla üniversitelerin bilgisayar mühendisliği, bilgisayar teknolojisi ve programlama (MYO) ve elektrik elektronik mühendisliği bölümlerinden mezun olan bulut bilişim uzmanları, çalıştıkları firmada bulut bilişim ile ilgili her türlü teknolojik görevi üstlenirler. Bu görevler arasında planlama, bakım, tasarım, yönetim ve destek sayılabilir. Ülkemizde genellikle Bilgi İşlem ve AR-GE departmanlarında görev alan bu IT mühendisleri, sistem mimarisi, analitik düşünme ve inovasyon becerileriyle dikkat çekerler.
Bulut bilişim örnekleri
2022’de en popüler bulut bilişim örneklerini inceleyelim:
SaaS (Software-as-a-Service): StreamNative, Salesforce, Atlassian, Slack…
IaaS (Infrastructure-as-a-Service): IBM, Finix, DigitalOcean…
Paas (Platform-as-a-Service): Amazon Web Services (AWS), PagerDuty, Acquia…
Dosya Paylaşma ve Veri Depolama: Vimeo, Dropbox, Gmail…
Büyük Veri Analizi: Datadog, Civis Analytics…
Veri Yönetişimi: Collibra, BigID, Atos…
Siber Güvenlik: Palo Alto Networks, Carbonite, ForcePoint…
Pazarlama: Hubspot, Adobe Marketing Cloud…
Sağlık: Dell’s Secure Healthcare Cloud, IBM Cloud, ClearDATA…
Bulut bilişim hizmet modelleri
Bulut bilişimde 3 temel servis modeli vardır. Bu modellerin her biri benzersiz iş gereksinimlerini karşılamak için oluşturulmuştur.
1. Software as a Service (SaaS) yani Hizmet Olarak Yazılım: Bulut uygulama servisi olarak da bilinen SaaS, işletmelerin en yaygın olarak tercih ettiği modeldir. SaaS, internet üzerineden, üçüncü taraf satıcılar tarafından yönetilen uygulamaları kullanıcılarına sunar. Çoğunlukla doğrudan web tarayıcısı üzerinde çalışan SaaS uygulamaları herhangi bir indirme ya da kurulum gerektirmezler. Google Workspace, Dropbox, Cisco WebEx ve Salesforce gibi.
2. Platform as a Service (PaaS) yani Hizmet Olarak Platform: Temelde uygulamalar için kullanılan PaaS, belirli yazılımlara bulut bileşenleri sağlayabilir. Yazılımcılara üzerine inşa edebilecekleri ve özelleştirilmiş uygulamalar oluşturmak için kullanabilecekleri bir çerçeve sunar. Kolay kullanılabilen, uygun fiyatlı ve fazla kodlama gerektirmeyen bir seçenektir. Örnek olarak AWS Elastic Beanstalk, OpenShift, Windows Azure, Heroku ve Google App Engine verilebilir.
Bu konuda daha detaylı bilgi edinmek için buraya tıklayarak Cloud Computing PaaS Modeli Nedir? blog yazımızı da okuyabilirsiniz.
3. Infrastructure as a Service (IaaS) yani Hizmet Olarak Altyapı: Yüksek düzeyde ölçeklenebilir ve otomatikleştirilmiş bilgi işlem kaynaklarından oluşan IaaS, bilgisayarlara, ağlara, depolamaya ve diğer hizmetlere erişmeyi tamamen self servis halde sunar. Firmaların doğrudan donanım satın almak yerine kaynakları talep üzerine satın almalarını sağlar. En esnek bulut bilişim modeli olan IaaS depolama, ağ iletişimi, sunucular ve işlem gücünün dağıtımını otomatikleştirmek kolay hale getirdiği için tercih edilir. Popüler firmalara örnek olarak: DigitalOcean, Amazon Web Services (AWS), Microsoft Azure, Linode, Rackspace, Cisco Metacloud…
Bulut bilişimin avantajları ve dezavantajları
Bulut bilişim teknolojisi, firmaların kendi altyapılarını kurmadan kiralayabildikleri bir model olduğu için ilk bakışta uygun fiyatlı gözükür. Ancak uzun vadede kiralamak satın almaktan daha pahalıya da mal olabilir. Bu nedenle sürekli bulut bilişim uygulamalarına ihtiyaç duyan firmalar genellikle kendi veri merkezlerini ve ekiplerini kurmayı tercih ederler.
Bulut bilişim çözümlerini kiralamayı tercih eden firmaların yaşadığı başka bir problem de hassas verilerini bu sisteme yüklemektir. Rahip firmaların da kullandığı bir sistemde kendi önemli verilerinin bulunmasını elbette hiçbir kuruluş tercih etmeyecektir. Rakip firmalarla aynı altyapıyı kullanmanın başka bir dezavantajı da, onlarla rekabet edecek farklı ürün geliştirmenin zorlaşmasıdır.
Var olan verilerin ya da uygulamaların buluta aktarılması da düşünüldüğü kadar maliyetsiz ve kolay bir iş değildir. Ancak bu aktarımı tamamladıktan sonra kuruluşun herhangi bir sunucu alması, uygulamalarını güncellemesi ya da tarihi geçen hardware ve software’lerin değişimi gibi işlerle ilgilenmesi gerekmeyecektir çünkü bu servisler bulut bilişim firması tarafından sağlanmaktadır.
Bulut hizmetlerini satın almanın firmalara kazandırdığı avantajlar arasında, projelerde hızlı hareket edebilme ve ciddi ödemeler yapmadan yeni konseptleri test edebilme kolaylıkları da vardır. Firmalar bulut hizmeti sağlayıcılarına yalnızca kullanacakları uygulamalar için ödeme yaparlar ve bu nedenle sık sık farklı modelleri ücretsiz olarak test etme şansı yakalarlar.
Bulut bilişim anahtar özellikleri
Bulut bilişim teknolojisinin en karakteristik ve önemli özelliklerine birlikte göz atalım.
Kaynak havuzu: Bulut sağlayıcısı birden çok müşteriye hizmet vermek için farklı fiziksel ve sanal kaynaklardan oluşan bir havuz oluşturur. Müşteri talebine göre bu kaynaklardan faydalanılır.
Talebe göre self-servis: Bulut bilişim sistemlerinin en dikkat çeken özelliklerinden biri de, bulut bilgi işlem kaynaklarının, insan etkileşimi olmadan da hizmet sağlayabilmeleridir. Kullanıcılar, çoğunlukla web tabanlı olan bir self-servis portalına erişerek, herhangi bir destek almadan bulut bilişim kaynaklarını tedarik edebilir ve kullanabilirler.
Her yerden ağ erişimi: Kullanıcılar sadece bir cihaz ve internet bağlantısı yardımıyla bulundukları her yerden buluttaki verilere erişebilir ya da buluta veri girişi yapabilirler.
Otomatikleştirilmiş sistem: Bulut bilişim teknolojisi, gerekli verileri otomatik olarak analiz edecek ve gerekli durumlarda destek olacak şekilde tasarlanmıştır. Bu sayede müşterilerin veriler üstündeki izleme ve kontrol yetileri de tatmin edici seviyededir.
Ekonomik: Yazımızda daha önce de bahsettiğimiz üzere bulut bilişim sistemleri kiralanarak kullanıldığından, firmaları kendi altyapılarını ve veri merkezlerini kurma maliyetinden kurtarır. Müşteriler yalnızca kullandıkları kadar alan için ödeme yaparak karlı çıkarlar.
Siber güvenlik: Bulut bilişim teknolojisi için elbette siber güvenlik çok önemlidir. Sunucular zarar görürse veriler kaybolmasın diye farklı depolama teknolojileri kullanılır. Depolama aygıtlarında yer alan bu veriler asla hack’lenemez ya da başkası tarafından erişilemez. Bu sayede bulut bilişimde bilgi güvenliği sağlanmış olur.
Amazon bulut bilişim nedir?
Günümüzde bulut bilişim çözümleri düşünüldüğünde ilk akla gelen firmalardan birisi elbette Amazon Web Services (AWS). Yukarıda anlattığımız bulut bilişim servislerini sunan AWS, müşterileri bir web uygulaması aracılığıyla ihtiyaçlarını tedarik edip kullanırken, bu uygulama hizmetleri için gereken ağa bağlı donanımın sahibidir. Aynı zamanda sürekli olarak bu donanımın bakımını yaparak müşterilerine hizmet sunar.
İlginizi çekebilecek bulut bilişim eğitimlerimizi beraber inceleyelim...
(ISC)2 tarafından sunulan CCSP Certified Cloud Security Professional Certification, elbette bulut bilişim alanında sektörün en önemli sertifikalarından biri. Üç yıl bilgi güvenliği ve en az bir yıl bulut güvenliği deneyimi dahil olmak üzere en az beş yıllık BT deneyimine sahip deneyimli bilgi güvenliği uzmanlarının alabilecekleri bu sertifikaya hazırlık eğitimi: CCSP Certified Cloud Security Professional Certification Preparation Eğitimi
Yazımızda daha önce de bahsettiğimiz üzere Amazon Web Services en popüler bulut bilişim vendor'larından biri. Maliyetleri azaltmak, daha çevik olabilmek ve inovasyon sürecini hızlandırabilmek adına dünya lideri şirketler AWS’yi tercih ediyor.
Security Engineering on AWS Eğitimi
Planning and Designing Databases on AWS Eğitimi
DevOps Engineering on AWS Eğitimi
Systems Operations on AWS Eğitimi
AWS Security Essentials Eğitimi
Türkiye'nin yetkili Red Hat eğitim merkezi olarak sunduğumuz, bulut bilişim kategorisi altındaki Red Hat eğitimlerimizden örnekler:
Red Hat OpenStack Administration I: Core Operations for Cloud Operators (CL110) Eğitimi
RHCSA Rapid Track Course (RH199) Eğitimi
Red Hat OpenStack Administration II: Day 2 Operations for Cloud Operators (CL210) Eğitimi
Red Hat Cloud-native Microservices Development with Quarkus (DO378) Eğitimi
Tüm Red Hat Cloud Computing eğitimlerimizi incelemek için buraya tıklayın.
Sanallaştırma teknolojisinde dünya genelinde en çok tercih edilen isimlerden biri de şüphesiz VMware. Palo Alto merkezli şirketin aradığınız tüm eğitim ve sertifikasyonlarını buraya tıklayarak eğitim kataloğumuzda bulabilirsiniz.
Google Workspace - Cloud Essentials Eğitimi
Google Cloud Fundamentals: Big Data and Machine Learning Eğitimi
Cloud Credential Council - Professional Cloud Service Manager Eğitimi
Cloud Credentials Council - Professional Cloud Administrator Eğitimi
Cloud Credentials Council - Professional Cloud Solutions Architect Eğitimi