Multi-Cloud (Çoklu Bulut) Hakkındaki Efsaneler ve Gerçekler
Çoklu bulut stratejisi neleri içerir? Birden çok bulutta çalışmanın karmaşası nedeniyle, çoğu kurum için çoklu bulut stratejileri bulut seçim özgürlüğüyle ilgilidir.
Flexera'nın 2020 State of the Cloud raporuna göre ankete katılan şirketlerin yüzde 93'ü çoklu bulut stratejilerine sahip. Dion Hinchcliffe, Google Cloud'un stratejisine ilişkin geçtiğimiz hafta yayınlanan değerlendirmesinde çoklu bulutun buluta meydan okuyan stratejinin merkezinde yer aldığını belirtti.
Neden bu kadar çok kuruluş resmi veya gayri resmi olarak çoklu bulut stratejilerini benimsiyor? Bunun birçok cevabı olabilir ancak listemizin başında tembellik var.
İşletmeler için teknoloji portföylerinde her şeyden biraz miktara sahip olmak yeni bir durum değil. Genellikle, kurumsal IT bir standart belirler, ancak bu standart nadiren tüm organizasyonlarca takip edilir. Bilgisayarların yapılıp şirketler tarafından satın alındığı günlerden beri bir gölge IT mevcut.
Dolayısıyla, bulutun benimsenmesi söz konusu olduğunda, bunun çeşitli teknoloji portföylerine sahip kuruluşların en son belirtisi olması şaşırtıcı olmamalı. Bulut benimseme neden farklı olsun ki? Birçok kuruluşta bulut benimsemesinin, özel donanım satın almaktan çok daha uygun olduğu için DevTest iş yüklerini taktiksel olarak çalıştıran departman AppDev ekipleriyle başladı. Ardından kurumsal ekiplerden ziyade ürün pazarlaması tarafından uygulanan iPhone AppStore'un kullanıma sunulmasının ardından mobil uygulamalarda büyük bir artış yaşandı ve o zamandan beri operasyonel olarak yalnızca bulutta bulunan SaaS ve AutoML hizmetlerinin giderek daha fazla benimsenmesi geldi.
Değişen bulut seçenekleri, yeni nesil S/4HANA iş uygulamaları ile SAP, Azure anlaşmaları gibi uygulama tercihlerine veya Google'ın açık kaynak veritabanı ortaklık programları ile birinci sınıf vatandaşlar haline getirdiği açık kaynak veritabanı sağlayıcılarına atfedilebilir. Diğer durumlarda performans veya veri egemenliği nedenleriyle belirli bir bulut sağlayıcısının fiziksel olarak verilerin bulunduğu ülkeye çok daha yakın veya aynı ülkenin içinde bulunan bir bölgesinin varlığına dayandırılabilir. Ancak büyük bulut sağlayıcıları her coğrafyaya ulaşmaya başladıkça bu ayrım ortadan kalkacaktır.
Sıkı şekilde düzenlenmiş bazı sektörlerde -finansal hizmetler gibi- kriz yönetimi amacıyla ikinci bir bulut sağlayıcısından yararlanılması gerçek bir gereklilik haline gelebilir.
Günümüz ekonomisinde kesin olan çok az şey vardır ancak, mevcut pandeminin bulut benimseme eğilimini hızlandırdığı açık bir gerçektir. Ekonominin çalkantılı olduğu bir ortamda çoğu işletme yapısını dijital hale geçirmek için ürün ve hizmetlerini yeniden değerlendiriyor. Bu bulut geçişine direnen back-end sistemlere yeni bir bakış demektir. Aynı zamanda kurumların yeni iş olanakları ortaya çıkarması için makine öğrenimi, müşteri katılımı ve analitik gibi çeşitli bulut servislerinden faydalanmak anlamına da gelebilir.
Çoğu durumda, işletmeler büyük olasılıkla belirli bulutlarda belirli sistemleri çalıştıracaktır. Peki başka durumlar ne olacak? İşletmelerin birden çok bulut sağlayıcıda tek bir uygulama veya veritabanı çalıştırma olasılığı var mı? Bu durum pek ne net değil. Zorluklar arasında çıkış maliyeti (buluttan veri çıkarma ücretleri), ağ gecikmesi, bulut tedarikçisine özel API'ler, ve bulutun en güçlü yönlerinden birini olan tek tip bir kontrol düzlemini ortadan kaldıran güvenlik ve yönetim siloları. Çıkış maliyetini hesaba katmasak bile, birden çok bulutta çalışmanın güvenlik yönetim ve entegrasyon yüklerini düşünmeliyiz.
Temelde, birden çok bulut sağlayıcısında bir veri tabanının tek işlemini çalıştırmak, birden çok veritabanında bir işlem uygulamasının tek bir işlemini çalıştırmak gibidir. Peki bu tavsiye edilir mi?
Tek bulutta çalışan sistemlere bağlı kalan çoğu kuruluş için, kontrol düzlemleri farklı olacaktır. Ancak farklı bulutlar tıpkı aynı kuruluştaki farklı veritabanları platformlarında olduğu gibi ayrı ayrı çalıştırılabilirler. Bu nedenle yönetimde kolaylık sağlanabilir.
Ayrıca Kubernetes'e (K8) gelecek olursak, bulut sağlayıcınız ne olursa olsun, çalıştırdığınız her şeyin aynı görünmesi ve davranması için farklı bulut sağlayıcıları arasında bir kontrol birliği sağlayabilir mi?
Kubernetes'in büyük artısı veritabanlarından çok uygulama taşınabilirlikleri. Ayrıca veritabanları kapsayıcılara sarılabilir ve kimlik doğrulama, ölçüm toplama gibi kapsayıcıya alınan ve K8 ortamında ayarlanabilen operatörleri sağlayabilir ve Kubernetes ile API'ları uyumlu hale getirebilir.
Kubernetes'ler veritabanlarının bulutlarda beraber çalışmasını sağlayabiliyorken, yönetim ve güvenlik karmaşasını ele almaz. Güvenlik K8'lerle bildirimsel olabilir ve K8'ler bulutlarda birlikte çalışabilirlik sağlar. Ancak, operatörleri karıştırıp eşleştirmediğiniz sürece temeldeki kontrol düzlemlerini uyumlu hale getirmek zorunda değildir. Birden çok bulutta yönetim basitliğini istiyorsanız, seçim kaçınılmaz olarak dış bir araç veya framework olacaktır.
Peki, Google'ın kendisini çoklu bulut dostu bulut sağlayıcısı olarak konumlandırması ne anlama geliyor? Google, Anthos'u bu stratejinin dayanağı olarak tanıtıyor. Google Cloud'un ötesinde Anthos artık AWS'de çalışıyor ve Azure da sırada gelecek. Anthos, küme ve çoklu küme yönetimi, yapılandırma yönetimi, hizmet ağı, günlük kaydı ve bulutta yerel bir ortamı çalıştırmak için gereken diğer işlevler için Google Kubernetes Engine (GKE) ve ilgili bileşenleri yeniden paketler. Bu, uygulamalarınızın ve veritabanlarınızın kendi bulutunuzda veya karşı bir bulutta bir örnek olarak çalışmasını sağlamaktadır. Yakın zamanda onu Google Cloud'dan daha bağımsız hale getiren bazı uzantılar duyuruldu. Ayrıca Anthos müşterilerinin VMware'den ayrılmalarına olanak tanıyan bir "Bare Metal" seçeneğinin beta aşamasında.
Sadece Google değil aynı zamanda IBM de Red Hat OpenShift ile işin içinde. Ve belki Microsoft'un da Azure Arc'ı benzer şekilde yapmasını bekleyebiliriz. Ek olarak Confluent 6.0 platformu ile Kafka kümelerini birden çok veri merkezine, coğrafyaya bağlayabilmeniz için küme bağlama özelliğini sunuyor ve Confluent Cloud hizmeti, birden çok bulutu kapsayan sanal bir Kafka bulutu çalıştırmanıza olanak tanıyor.
Çoklu bulutta iki katın büyüyen Google, BigQuery Omni'yi kısa süre önce piyasaya sürdü. Böylece Anthos'un çalıştığı her yerde, ister kendi özel bulutunuzda ister hibrit bulutunuzda, veri merkezinde veya uçta veya başka bir ortak alanda olsun, Google'ın veri deposunu çalıştırabilirsiniz. BigQuery Omni'nin temel fikri, verileri Google bulutuna geri taşımak zorunda kalmadan verilerin bulunduğu yerde yerel olarak çalıştırabilmenize dayanır. Ancak Anthos'un desteklediği tüm bulutlarda veri deposunun tek merkezli bir uygulamasını çalıştırmanıza da izin verebilir.
Çoklu bulut efsanesi, tek bir mantıksal varlık gibi görünebilecek ve çalıştırılabileceklerinin beklentisidir. Gerçek şu ki bulutlar SQL veritabanları gibi farklılıklara sahip olacaklardır. Çoklu bulutla ilgili gerçek, işletmelerin riskleri azaltması için bir yol olacağıdır.
Çoklu bulut stratejisi, bulut seçim özgürlüğü ile ilgili olacaktır.
Çoklu Bulut Hakkında Sıkça Sorulan Sorular ve Cevapları
Multi-Cloud (Çoklu Bulut) Nedir?
Çoklu Bulut, bir şirketin farklı faaliyetleri gerçekleştirmek için iki veya daha fazla bulut bilişim platformunu kullandığı bir yöntemdir. Tek bir bulut sağlayıcısına bağımlı olmak istemeyen kuruluşlar, her bir hizmetten en iyi şekilde yararlanmak için birden fazla sağlayıcının kaynaklarını bir havuzda toplama yoluna gitmeyi tercih ederler. Çok bulutlu bir strateji kullanılırsa, sistemler ve depolama birden çok satıcıya yayılır ve bu nedenle, bu satıcılardan biri ile çalışmaktan vazgeçmek daha kolaydır, çünkü altyapının çoğu bu geçiş sırasında yerinde kalır.
Çoklu Bulut Stratejisi (Multi-Cloud Strategy) Nedir?
Çoklu Bulut Stratejisi, verileri barındırmak, uygulamaları çalıştırmak, altyapı oluşturmak ve BT hizmetleri sunmak için birden fazla bulut sağlayıcısını kullanarak iş süreçlerini yönetmek anlamına gelir. Çoklu Bulut genellikle en büyük üç bulut sağlayıcısından (Amazon Web Services, Microsoft Azure ve Google Cloud) ve nispeten küçük diğer sağlayıcılardan birden fazla sayıda kullanmak anlamına gelir. Örnek vermek gerekirse bir şirket, belirli bir bulut platformunun bulutta Veri Ambarı (Data Warehouse) için daha uygun, başka bir platformun ise Makine Öğrenmesi (Machine Learning) için daha donanımlı olduğuna karar verebilir. Farklı iş yüklerini işlemek için birden fazla bulutu bu şekilde kullanmak birçok şirket için çok daha iyi bir iş stratejisi haline gelmiştir.
Neden Multi-Cloud (Çoklu Bulut) Stratejisi Kullanmalısınız?
Çoklu Bulut stratejisi şeffaflığı, çevikliği ve güvenilirliği artırır. Farklı platformlar kullanmak, işletmelerin birden fazla sağlayıcının indirimlerinden yararlanmasını sağlar. Her bulut sağlayıcısı belirli alanlarda uzmanlığa sahip olduğundan, Çoklu Bulut altyapısıyla çeşitli özelliklerden yararlanma fırsatı doğar. Çoklu Bulut stratejisi, kritik verilerin korunmasına yardımcı olur ve elektrik kesintilerine ve donanım hatalarına karşı kurtarma özellikleri sunar. Çoklu Bulut, işletmeleri farklı sağlayıcıların çözümlerini kullanmalarına izin vererek inovasyonda ilerlemeye hazırlar. Tek bulut, teknoloji kullanımını ve inovasyonun kapsamını sınırlar.
Multi-Cloud (Çoklu Bulut) Yönetimi Nedir?
Çoklu Bulut yönetimi, bir işletmenin birden fazla genel bulut üzerinden uygulamaları ve iş yüklerini izlemesine ve güvenli hale getirmesine olanak tanıyan araç ve yöntemler bütünüdür. Yani Çoklu Bulut yönetimi, BT ekiplerinin tek bir arabirimden birden fazla bulut yönetmesine olanak tanır ve Kubernetes gibi yeni araçların yanı sıra birden fazla bulut platformunu (AWS ve Azure gibi) destekler. Genel, özel ve hibrit bulut hizmetlerinden yararlanan çoklu bulut sistemleri, özellikle orta ölçekli ve kurumsal düzeydeki kuruluşlar olmak üzere birçok işletme için akıllı bir yatırım stratejisi haline gelmektedir.
Multi-Cloud (Çoklu Bulut) Ne Kadar Güvenli?
Çoklu Bulut dağıtımlarının ileri düzeyde karmaşık olması, saldırı yüzeyini ve siber saldırı riskini de yükselterek bulut güvenliği konusundaki endişelerin artmasına sebep olur. Çoklu Bulut güvenliği, çeşitli güvenlik açıklarını gideren ve birden çok heterojen ortamda tutarlı güvenlik denetimleri oluşturan bütünsel bir yaklaşım gerektirir. Tek bir bulutta çalışırken, bu bulut sağlayıcısından sunulan temel güvenlik araçlarına güvenebilirsiniz. Ancak, Çoklu Bulut sistemlerinde birden çok bulutu destekleyen ve tüm ortamın görünürlüğünü sağlayan bir aracınız olmalıdır. Çoklu Bulut genelindeki sistemlerde, siber tehditleri tespit etmek, araştırmak ve yanıt vermek için gerekli önlemlerin alınması oldukça önemlidir.
Çoklu Bulut (Multi-Cloud) Kullanımının Yararları Nelerdir?
Şirketinizin BT stratejisine birden çok bulutu dahil ederek ve iş gereksinimlerini göz önüne alarak her bir görev için en iyi bulut sağlayıcısını seçebilirsiniz. Tek bir bulut sağlayıcısının koşullarıyla sınırlı olmadığınız için, ödeme esnekliği, ayarlanabilir sözleşmeler ve özelleştirilebilir kapasite gibi tekliflere göre en iyi satıcıyı seçebilirsiniz. Ayrıca dünyadaki verilerin %90'ının yalnızca son iki yılda oluşturulduğunu düşünürsek Çoklu Bulut, uygun otomasyon ve gerçek zamanlı senkronizasyonlarla bilgileri işlemek ve depolamak için mükemmel bir alan sunar. Bulut sağlayıcıları kendi altyapılarının güvenliğinden de sorumlu olduğundan, kuruluşunuzun verilerinizi korumak için gerekli tüm özelliklere doğal olarak sahip olmak zorundadırlar.
Çoklu Bulut ve Hibrit Bulut Farkları Nelerdir?
Bir Hibrit Bulut, bir Multi-cloud olabilir ve bir Multi-cloud bir Hibrit Bulut olabilir, ancak bu kelimeler iki farklı fikre atıfta bulunur. Hibrit Bulut terimi, özel bulut, şirket içi veri merkezi veya her ikisi gibi iki veya daha fazla farklı altyapı türünü en az bir genel bulutla entegre eden sistemleri ifade eder. Multi-Cloud (Çoklu Bulut), birkaç genel bulutun devreye alınması anlamına gelir; olabilir, ancak özel bir bulut içermesi gerekmez.
Popüler Bulut Sağlayıcıları Nelerdir?
2021'de Bulut bilişim, pandemi ve uzaktan çalışma ile hızlanan dijital dönüşüm değişimleri nedeniyle BT şirketlerinin birinci tercihi haline geldi. En popülerlerinden bazıları ise; Amazon Web Services (AWS), Microsoft Azure, Google Cloud Platform, VMWare, Oracle, Alibaba Cloud ve IBM olarak sıralanabilir.
Çoklu Bulut (Multi-Cloud) Nasıl Öğrenilir?
Çoklu Bulut, işletmelerin farklı teknik veya iş gereksinimlerini karşılamak için birden çok bulut sağlayıcısını nasıl kullandığını açıklayan stratejik bir yöntemler bütünüdür. Bu teknolojilere hâkim olmak birçok avantajı beraberinde getireceğinden işletmenize sayısız yarar sağlar. Cloud eğitimlerimize katılarak konu ile ilgili yetkinlik kazanabilir ve bu avantajlardan azami şekilde faydalanabilirsiniz. Uzman eğitim kardomuz tarafından verilen Bulut teknolojisi ile alakalı eğitimlerimizden bazıları; VMware Cloud on AWS: Deploy and Manage 2020 Eğitimi, Migrate SQL workloads to Azure Eğitimi ve Mastering Exchange Hybrid Deployments - Hands On Eğitimi olarak sıralanabilir. Daha fazla multi-cloud, cloud computing ve virtualization eğitimi için eğitim kataloğumuzu buradan inceleyebilirsiniz.
Yazımıza katkıları için Boğaziçi Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Öğrencisi Salih Bedirhan Eker'e teşekkür ederiz.